• 03 April 2025
• Prowadzenie (główna strona)
• run_ez,
• run_ez_explanation,
• ez_advice

EZ na konwencie prowadzisz inaczej. #

1. Spis treści #

2. Ograniczenia sesji konwentowej
   1. Enumeracja ograniczeń
   2. Jak ja rozwiązuję te ograniczenia
      1. Przykład projektowania
      2. Początek sesji
      3. Dynamiczne skalowanie pod kątem ilości graczy i ich doświadczenia
3. Co zwykle warto zrobić na sesji konwentowej
   1. Z perspektywy sił systemu
   2. Z perspektywy wartości dla graczy
4. Jak prowadzić sesję konwentową?
   1. Żetony - problem CZASU składania puli
      1. Standaryzuj dookoła Tr +2 (8 V || 8 X)
      2. Ignoruj kolory (poza magią)
      3. Wykorzystuj tą samą pulę wielokrotnie
   2. Żetony - inne rady
      1. Dodatkowe pudełko i trzy strefy (pudełko, woreczek, wyciągnięte)
   3. Styl prowadzenia sesji konwentowej
      1. Prędkość > precyzja
      2. Poczucie "to proste" > "omg ale intryga"
      3. Bardzo silny początek
      4. Gracze ciągną żetony i składają pulę
   4. Stopień trudności sesji i konfliktów

2. Ograniczenia sesji konwentowej #

2.1. Enumeracja ograniczeń #

Sesje konwentowe działają inaczej niż sesje ze stałym zespołem.

Załóżmy sytuacje, z jakimi ja się spotkałem:

• czas sesji 18:00 - 21:30. Jedna osoba się spóźnia 10 minut.
• "sesja jest od 2-5 osób": raz miałem 2, raz 4, raz przyjąłem szóstego.
• "Żółwiu, ten sympatyczny chłopak zapisał się na Warhammera ale nie było dlań miejsca, znajdzie się dlań miejsce w EZ?"
• "możesz powtórzyć? Nie dosłyszałem" (lokalizacja na sali - głośno)
• "Gramy w sci-fi?! Nie wiem nic o sci-fi. Czekaj, to sesja XXX a nie zapisałem się na YYY?! OMG..."
  • (skończyło się dobrze i się mu podobało, ale był uroczo zestresowany)

Oki - wiemy czego NIE DA się zrobić. Co zatem DA SIĘ zrobić, by sesja się udała i by to dobrze zadziałało? Co ja robię?

2.2. Jak ja rozwiązuję te ograniczenia #

2.2.1. Przykład projektowania #

Tu warto spojrzeć na Przykład sesji jednostrzałowej konwentowej na Stacji Szernief. Tam pokazuję DOKŁADNIE (bo faktycznie projektuję sesję tego typu na konwent) jak podchodzę do tematu.

2.2.2. Początek sesji #

Rekomenduję przeczytanie Pierwsze 20 minut sesji, gdzie wyjaśniam do czego pierwsze 20 minut służy. Poniżej moja implementacja w kontekście sesji konwentowych:

Założenie: sesja musi się zacząć o 18:00 i skończyć o 21:30.

• -> "jeśli nie zdążycie, przegraliście"
  • MG wygrywa i dochodzi do Default Future jeśli skończy się czas.
  • Graczom zależy na tym, by RAZEM dojść do sukcesu
• "kończymy o 21:00 z opcją przedłużenia 15 minut"
  • Jeśli są w stanie skończyć do 21:15, przedłużę. Jeśli nie, skończę gdzieś na czas.
  • To daje im dobrą, zdrową presję i mamy wszyscy przy stole wspólny cel - skończyć opowieść na czas
    • Sami się motywują i mobilizują; ja tylko przypominam która godzina jeśli stoimy w miejscu :-)
• -> pierwsze 30 min to tutoriale i Scena Zero ORAZ Scena Zero jest robiona innymi postaciami niż te co mają normalnie
  • daje to bufor na osoby, które się mogą spóźnić
    • jeśli ktoś się spóźnił, nie traci "za dużo"
  • pozwala im bezpiecznie poznać mechanikę i komponenty świata które muszą poznać
  • dzięki zrozumieniu mechaniki POTEM wybierają postacie, wiedząc już coś o świecie, mechanice itp.
  • ...a i tak ich główne postacie dostaną Scenę Zero "na kamerze".
• -> celuję w 18:00 -> 21:00, czyli 2.5h aktywnej gry, czyli Scena Zero + max 2 fazy
  • Scena Zero, Faza Budowy Wiedzy i "ale o co chodzi", Faza "Decyzja i Doprowadźmy do Tego-Co-Powinno-Się-Stać"
  • WIEM, że o 20:00 powinni już wszystko wiedzieć; od 20:00 już muszą decydować i rozpocząć procedurę zamykania sesji

WAŻNE! - najpierw, na początku sesji przedstawię im Kontrakt. Potem spytam, czy wcześniej grali w jakiekolwiek RPGi. Jeśli mam osoby niedoświadczone, będę nieco inaczej priorytetyzował ich ruchy i traktował je łagodniej - niech na pewno dodadzą coś wartościowego do fikcji. Zachęcić je.

2.2.3. Dynamiczne skalowanie pod kątem ilości graczy i ich doświadczenia #

Rekomenduję przeczytanie Różnice w prowadzeniu w zależności od ilości graczy, gdzie wyjaśniam jak zmienia się styl prowadzenia w zależności od ilości graczy. Poniżej moja implementacja w kontekście sesji konwentowych:

• Założenie: mogę dostać 5 graczy, ale nie wiem ilu ich przyjdzie.
• Założenie: mam graczy z 0-3 sesji doświadczenia ORAZ 100-10000 sesji doświadczenia.

Co z tego wynika:

• Graczy może być aż 5
  • -> mniej odgrywania i dialogów
  • -> szybsza rotacja ruchów między graczami
  • -> usuwam "zbędne" dyskusje, "odgrywanie nie prowadzące do niczego" itp. Dam im chwilę na tego typu ekspresję (bo +Uznaniowe)...
    • ...ale wytnę wszystko co nie przynosi dość korzyści tej sesji w tym momencie i przejmuje za duży spotlight.
    • to jest bardzo uznaniowe i tu polegam na doświadczeniu MG i tym, co MG uważa za "idealną sesję".
  • -> silniejsze nadzorowanie graczy i ich stanu, żeby każdy coś dodał. Nie ma "cichych osób".
• Gracze niedoświadczeni w RPGi nie wiedzą co mogą, czego nie mogą i raczej obserwują niż działają
  • -> moją rolą jest zapewnić, by w Scenie Zero COŚ zrobili, zobaczyli mechanikę i się nie bali
  • -> moją rolę jest ich wzmacniać. Niech czują się dobrze grając. Nie są ukarani za żaden ruch, który ma logiczny sens.
  • -> będę pilnował spotlightu zwłaszcza pod kątem tych graczy. Musi być COŚ co zrobią co się przyda zespołowi.
• Wszyscy gracze mało wiedzą o EZ. Gracze są niedoświadczeni w świecie i mechanice.
  • -> dużo prostsza fabuła niż zwykle, silnie korzystam z toposów i wzorców
  • -> skupienie na dobrej zabawie dla nich
    • "wszyscy mają się bawić" jest ważniejsze niż "sesja jest epicka"
  • -> trzeba im WSZYSTKO dostarczyć
    • od kart postaci, przez sojuszników, kontekst, mechanikę...
  • -> scena zero musi być ŚWIETNYM tutorialem
    • opisane w poprzednim punkcie
  • -> muszę mieć ADAPTOWALNY stopień trudności w zależności od ilości graczy
  • -> monitoruję czas sesji
    • nie pozwolę im marnować czasu. Jeśli siedzą i nic się nie dzieje, zauważam "90 minut do mojej wygranej" i się uśmiecham.
    • jeśli się kłócą, pytam "jak X prowadzi do Waszego sukcesu sesji? Jak Y? Która strategia jest lepsza kiedy? Jak to sprawdzić?". I czekam.

Powyższe rekomendacje nie gwarantują dobrej sesji, ale "wystarczająco dobra sesja" to po prostu "nie wdepnij w 999 pułapek i idź za graczami zgodnie z Theme&Message sesji i emergentnymi ruchami agentów sesji". To wystarczy.

3. Co zwykle warto zrobić na sesji konwentowej #

3.1. Z perspektywy sił systemu #

Celem sesji konwentowej jest zawsze wykorzystanie sił systemu, pokazanie unikalnych elementów świata i sprawienie by ludzie dobrze się bawili.

To znaczy, że sesja konwentowa powinna być świetną sesją stereotypową systemu.

• W D&D stereotypowa sesja to polowanie na potwory
• W Blades in the Dark stereotypowa sesja to napad, z wykorzystaniem elementów nadnaturalnych świata

W EZ stereotypowa sesja wykorzystuje pewne komponenty:

• Klimat sesji: HFY (ludzie mierzą się z czymś trudnym i mrocznym, ale wygrywają bo ludzkość jest cholernie skuteczna i ogólnie pozytywna)
  • (z uwagi na świat EZ i Pęknięcie Rzeczywistości nie da się mieć "dystopijnej wyizolowanej części świata", bo magia ich pożre)
  • wszyscy chcą dobrze, po prostu ich definicja "dobrze" bardzo się różni
• Theme & Message: o czym jest sesja i jakie emocje wzbudza
• Agenda Drive: emergentne zachowania agentów w fikcji, gdzie każdy agent coś pragnie osiągnąć.
• Typ sesji: śledztwo + decyzja
• Jakiś element magitech (magii i/lub technologii), np. stacja kosmiczna, jedna z Energii, potwór...
• Magia jako Skażenie Rzeczywistości i jako narzędzie.

Czyli:

• KTOŚ ma problem - to jest zapalnik
• Występują 2-3 AGENDY wykonujące ruchy przeciwko sobie lub o zasób skonfliktowany
• Gracze rozwiązują problem i podejmują decyzję jak zostawić świat lepszym niż zastali

Z tego wynika, że stereotypowe sesje w EZ to na przykład:

• Miasteczko jest nękane przez potwora, różne osoby różnie próbują z tego skorzystać, gracze próbują potwora zniszczyć.
• Statek kosmiczny graczy przechwycił sygnał SOS z planetoidy - na planetoidzie nie dzieje się dobrze, gracze im pomagają.
• Konflikt między dwoma firmami poszedł o krok za daleko - trzeba deeskalować i rozwiązać przyczynę problemu.
• Młody uczeń Akademii Magicznej próbuje pomóc ludziom dookoła w problemie powiązanym z anomalią magiczną.

3.2. Z perspektywy wartości dla graczy #

Gracze grając w system RPGowy zwykle chcą:

• Zobaczyć COŚ ciekawego
  • kawałek świata
  • ciekawego NPCa lub dwa
  • metakulturę, potwora, magię, trochę fizyki kosmicznej...
• COŚ osiągnąć
  • rozwiązać jakąś intrygę
  • pomóc jakimś osobom
  • każdy coś robi i jakoś wpływa na świat
  • mieć fajne pomysły które przekładają się na realny wpływ na sesję
  • mają znaczącą decyzję na przyszłość i jak spieprzą to będzie źle
• ZAGRAĆ w ten konkretny system i poczuć się mądrymi
  • użyć fizyki i fizyki świata, z powodzeniem
  • użyć logiki, komponentów sesji, osiągnąć "mastery" w kontekście sesji
    • np. "JEŚLI pancerz statku kosmicznego chroni przed promieniowaniem TO fragment pancerza może tu służyć jako tarcza"
  • użyć mechaniki - mechanika pokaże swoją siłę, gracze poczują się mocarni modyfikując konflikt maksymalizując mechanikę.
    • "sępienie o więcej ptaszków"
    • "to może zamiast ataku frontalnego się wślizgniemy?"
  • widzą, że ich akcja i sposób rozwiązania ma znaczenie
  • widzą, że mają stawki i mogą coś wartościowego przegrać

W kontekście sesji konwentowej, sprowadzam to zwykle do dość prostej struktury:

• Theme & Message oraz DWIE Agendy.
• 2 wyraziste grupy (czasem: z różnych metakultur) w konflikcie między sobą
• Konflikt jest wzmocniony przez Coś Magicznego
• Gracze są lokalsami, zależy im na ludziach tu i ludzie tu im pomogą

Np:

• "Liliana nie ma chłopaka" <- "Pinokio"
  • Theme & Message: "Żart poszedł o krok za daleko i jak to naprawić"
  • Lokalizacja: Akademia Magiczna w Zaczęstwie (AMZ)
  • Skonfliktowane grupy: Rekiny (młodzi arystokraci) vs Uczniowie AMZ
  • Przyczyna Konfliktu:
    • Santino (Rekin) chciał zażartować z Liliany (AMZ) i jej braku chłopaka i stworzył "sztucznego chłopaka"
    • Liliana się zakochała
    • "sztuczny chłopak" wyrwał się spod kontroli Santino
    • Santino boi się Liliany, próbuje jakoś rozwiązać problem, ale "sztuczny chłopak" jest dlań za silny
    • Główny objaw problemu:
      • ktoś coś podkrada ("sztuczny chłopak" próbuje się wzmocnić i stać się człowiekiem)
      • Santino próbuje znaleźć i zatrzymać; wszystko wskazuje, że Santino jest złodziejem
      • Liliana jest coraz bardziej przekonana, że ktoś jej podłożył świnię i szuka winnego
  • Pozycjonowanie Graczy:
    • albo magowie AMZ albo Rekiny - próbujący rozwiązać ten problem
      • Gracze są od odpowiedzi na pytanie "jak to się skończy". MG nie wie, i w sumie jest ciekawy wyniku.

Ot, przykład prostej sesji konwentowej gdzie Gracze mają: ciekawych NPC, różne frakcje, przestrzeń, zagadkę i "sztucznego chłopaka" który chce być człowiekiem i nie chce być tylko marionetką w rękach Santino i Liliany.

4. Jak prowadzić sesję konwentową? #

4.1. Żetony - problem CZASU składania puli #

TL;DR (za długie, nie czytam):

• Standaryzuj dookoła Tr +2 (8 V || 8 X)
• Ignoruj kolory (poza magią)
• Wykorzystuj tą samą pulę wielokrotnie

Czemu tak:

Do przeanalizowania czasu, musimy porównać Aplikację oraz Pulę Żetonów Fizycznych.

Jak zapewnie widzicie, żetony mają nieco inny kształt, ale jak popatrzycie na czerwone kreski - ptaszek ma TRZY elementy, krzyżyk ma CZTERY. Entropiczny jest nie do pomylenia z czymkolwiek innym.

Jeśli chodzi o składanie puli, jest różnica w czasie. Dla demonstracji, złóżmy zwykły konflikt TrZ+3 (6 V + 3 Vz + 3Vr || 7 X + 1Xz):

Aplikacja (8 sekund składania puli):

Żetony fizyczne (69 sekund składania puli):

Ponad jedna minuta. A jestem w komfortowych warunkach i ja znam kształt tych żetonów dobrze.

Wyobraźcie sobie, że składacie konflikt raz na 10 minut. 10% tego czasu jest zmarnowana przez budowanie puli. A na początku gracze nie wiedzą jakie pule składać - musicie dokładnie im powiedzieć ile żetonów jakiego typu.

Wniosek: musimy uprościć budowanie puli.

Statystycznie większość pul będzie poruszać się dookoła Tr +2 (8V || 8X).

Co więcej, na sesjach konwentowych kolorowanie żetonów nie jest dla Was takie przydatne bo i konflikty będą prostsze z uwagi na naturę rzeczy.

Stąd wnioski:

• Wydzielcie pulę (8V || 8X) jako pulę "podstawową", do której dodajecie lub od której odejmujecie żetony.
  • (8V || 8X) to pula Trudna +2, czyli najczęściej pojawiająca się pula w grze.
  • Pamiętajcie - Typowy to Trudny (+3V || -3X). Ekstremalny to Trudny (-3V || +3X).
  • Przewaga to +3V.
• Ignorujcie kolory żetonów (wyjątek: magia, ale obecność magii oznacza, że mamy do czynienia z ciekawą sytuacją tak czy inaczej)
• Jeśli ktoś INNY próbuje zrobić akcję, możecie powiedzieć "dodaj 1V do puli i pociągnij z tej puli", by było szybciej.
  • Reużywalność puli przyspiesza rozgrywkę a dopóki nie pociągnęliśmy 3 żetonów nie zmienia prawdopodobieństwa aż tak bardzo

PRĘDKOŚĆ > PRECYZJA MATEMATYCZNA. Jeżeli prawdopodobieństwo jest korzystniejsze dla graczy (np. pula to (6V || 5X) zamiast (6V || 6X)), to nikt raczej nie będzie protestował. Koszt pilnowania precyzji matematycznej przekracza korzyści tego działania; korzyść szybkiego składania puli jest więcej warta.

Doktryna "prędkość > precyzja" nie jest rekomendacją - to twarda reguła twórców systemu.

4.2. Żetony - inne rady #

4.2.1. Dodatkowe pudełko i trzy strefy (pudełko, woreczek, wyciągnięte) #

Żetony mają paskudną wadę znajdowania się wszędzie i gubienia się. To sprawia, że zawsze noszę ze sobą pudełko. Niewykorzystywane żetony trafiają do pudełka, wykorzystywane trafiają do woreczka budując pulę a wyciągnięte idą na bok.

Dzięki temu bardzo łatwo odbudować pulę startową (te które są na boku po prostu wracają do woreczka) i nadal mam wszystkie żetony; nie zgubiły mi się.

4.3. Styl prowadzenia sesji konwentowej #

4.3.1. Prędkość > precyzja #

4.3.1.1. Z czego wynikają poziomy trudności w mechanice EZ?

Tr Z +2:

Popatrzmy na typową pulę Tr Z+2, ignorując kolory: (11 V || 8 X ).

• Szansa na (V) wynosi 11/19, czyli 58%
• Szansa na kolejny (V) wynosi 10/18, czyli 56%
• Szansa na jeszcze kolejny (V) wynosi 9/17, czyli 53%
• -> Z każdym kolejnym żetonem szansa na (V) spada o 2-4%. Im więcej żetonów w puli, tym mniej spada (jeden żeton ma mniejsze znaczenie).

ALE szansa na wyciągnięcie trzech (V) pod rząd dla puli TrZ+2 (11 V || 8 X ) wynosi (0.58*0.56*0.53) = 17.2%. TYLKO 17.2%.

Tp Z +3:

Popatrzmy na praktycznie idealną pulę z perspektywy graczy. Tp Z +3, ignorując kolory: (15 V || 5 X)

• Szansa na (V) wynosi 15/20, czyli 75%
• Szansa na kolejny (V) wynosi 14/19, czyli 73.6%
• Szansa na jeszcze kolejny (V) wynosi 13/18, czyli 72.2%

Nawet tutaj szansa na wyciągnięcie trzech (V) pod rząd dla Tp Z +3 to 39.8%

Jaki zatem sens ma dodanie kolejnego żetonu dla gracza, skoro to tak mała szansa?

Popatrzmy na dwie pule: Tr Z +2 (11 V | 8 X) oraz Tr Z +3 (12 V | 8 X)

• P(V): TrZ+2: 57.8% || TrZ+3: 60%
• P(2V): TrZ+2: 32.1% || TrZ+3: 34.7%
• P(3V): TrZ+2: 17.0% || TrZ+3: 19.2%

Zwróćcie uwagę, że P(3V) to ponad 2% różnicy dla jednego żetonu. PONAD 10% szansy przyrostu. To bardzo dużo.

Jeden żeton nie ma dużego znaczenia z perspektywy "płaskich" konfliktów, ale im konflikt jest głębszy, tym staje się ważniejszy.

4.3.1.2. Co z tego wynika?

• Jeśli gracze są bardzo zaangażowani, jeśli gracze się bardzo starają - dodaj im ten jeden (V). Nagródź ich za staranie i emocje.
  • Co nagradzasz, to dostajesz
  • Bądźcie szczodrzy z nagrodami, zwłaszcza na początku sesji. Nagradzajcie to, co chcecie u graczy widzieć.
• Prawdziwa trudność nie polega na tym, czy jest +2 czy +3. Jeden żeton w tą czy w tamtą to nie jest duża różnica.
• Trudność leży w głębokości konfliktu – ile (V) lub (X) trzeba w ramach tego konfliktu wyciągnąć.
  • Im idą głębiej, tym większa szansa że dostaniesz swój (X).
• Dlatego gdy pracujesz z żetonami fizycznymi, mniejszą uwagę przykładaj do tego czy jest perfekcyjnie właściwa liczba żetonów w puli.
  • Nie warto marnować 2 minut dla 3% per konflikt.
  • Nawet dla głębokiego konfliktu nie warto marnować 2 minut.
  • Zachęć, dodaj jeden - matematyka jest okrutna i dostaniesz swój (X) prędzej czy później.

4.3.2. Poczucie "to proste" > "omg ale intryga" #

Jeżeli analizowaliście którekolwiek przypadki ciekawego wykorzystania mechaniki EZ, widzicie co da się zrobić. Narzędzia dostarczane MG – Theme&Message, Agenda, metakultury, Energie, Rody - pozwalają zbudować naprawdę skomplikowaną intrygę, zrobić niezwykle skomplikowaną i sprytmą symulację i ta sesja zadziała. Mechanika EZ pozwala na zasymulowanie absolutnie każdej sceny jaką kiedykolwiek widziałem w jakimkolwiek filmie, książce czy anime.

Nie róbcie tego na konwencie.

Jak wcześniej pokazałem przy modelu "Imitacja - Zrozumienie - Innowacja" (w dokumencie o pierwszych 20 minut sesji), gracze dopiero zaczynający grę w EZ przychodzą bez całej tej wiedzy i bez modeli mentalnych pozwalających im na poradzenie sobie z czymś bardzo skomplikowanym.

Chcecie zachęcić graczy do grania. Chcecie, by gracze czuli, że nie tylko mają wpływ, ale też, że potrafią poruszać się w tym systemie. Mało który gracz ocenia MG pod kątem bardzo złożonej intrygi. Praktycznie każdy gracz ocenia MG pod kątem tego jak się bawił i jaki miał wpływ na grę.

Skupcie się na czymś co jest proste i zadziała; w kontekście konwentu zwyczajnie nie macie dość czasu na uruchomienie pełni mocy EZ i tego co Wy byście chcieli zrobić. Macie nieoznaczoną ilość graczy o różnych poziomach, nie są zgranym zespołem i będą robili wszystko by się nie ośmieszyć przed innymi.

Dlatego chcecie ich zachęcić.

4.3.3. Bardzo silny początek #

Grupa osób, które nigdy się wcześniej nie widziały, siada przy stole. Nie wiedzą nic o systemie, nie umieją liczyć orbit transferowych pomiędzy Jowiszem i Marsem (jak większość normalnych ludzi) i nie wiedzą czego się spodziewać.

MG może rozpocząć sesję od tłumaczenia konceptu orbit transferowych. W ten sposób ma gwarancję, że gracze już go nie słuchają. Zapisali się na złą sesję. Wszystko stracone.

MG może zacząć od ciekawej sceny z akcją, gdzie występują elementy fizyki (np. w kosmosie nie słychać dźwięków) i może pokazać graczom, że jeśli czegoś nie wiedzą, to MG im pomoże, bo nie oczekuje, że ktokolwiek rozumie wszystkie zasady fizyki. Gracze się dużo lepiej bawią i wiedzą czego oczekiwać.

W ten sposób zacznijcie sesję. Pierwsze 20 minut determinuje powodzenie sesji.

(wcześniej załączyłem link do odpowiedniego dokumentu Pierwsze 20 minut sesji. To ten sam co wcześniej.)

4.3.4. Gracze ciągną żetony i składają pulę #

Za pierwszym razem MG składa pulę żetonów dla graczy. "12 ptaszków, 8 krzyżyków, ignorujcie kolory, chyba że niebieski". Pokazuje które to ptaszki, które to krzyżyki i prowadzi graczy przez mechanikę.

Za drugim - i każdym następnym – razem, MG mówi po prostu graczom "Tr+3, czyli 9 ptaszków i 8 krzyżyków, kolor nieważny, ale nie niebieski". MG określa wielkość puli i przelicza mechanikę, ale niech to gracze składają pulę. Ludzie lubią dotykać żetony. Jest w tym też takie poczucie zaufania – "MG ufa swoim graczom". Serio, nikt nie będzie oszukiwał.

A graczy jest więcej niż MG. Nie obciążaj swojego procesora w głowie składaniem pul.

4.4. Stopień trudności sesji i konfliktów #

Enumeracja stopni trudności, wraz z analizą co robimy gdzie:

1. Osłabić postacie
   • chcemy dać graczom dość silne postacie; dajmy im sprawczość
   • niech postacie mają silne NISZE, ale niech wszystkie mają skille techniczne, społeczne, inne.
     • przykłady:
       • gangster (społecznie silny przy zastraszaniu i przy półświatku, umie się włamywać i walczyć)
       • inżynier (społecznie silny przy osobach technicznych, umie naprawiać rzeczy i pracować z pojazdami)
       • ...
     • każda postać ma swoje OBSZARY gdzie może się przydać, ale każdy gracz ma "gadanie" i "robienie czegoś"
   • postacie muszą być dopasowane do sesji - każda postać może się na sesji przydać
2. Podnieść siłę przeciwników
   • przeciwnik jest zbyt mocny, by gracze mogli sobie z nim poradzić, chyba, że pozyskają środki, dowody, sojuszników
3. Osłabić sojuszników i środki postaci
   • chcemy, by postacie mogły pozyskać spore środki i mocnych sojuszników
   • niech pozyskanie tego jest możliwe, ale wymaga inicjatywy graczy
4. Zwiększyć ilość niezmienników, detali i konieczność wiedzy graczy
   • gracze niewiele wiedzą. I o świecie i fizyce i magii...
   • niezmienniki: jak działa fizyka świata, ekonomia, psychologia... rzeczy "oczywiste" dla dorosłych ludzi
   • gracze zwykle nie znają sci-fi... nie oczekujcie od nich, że pamiętają takie rzeczy jak:
     • "w próżni nie ma dźwięku" (jeśli to ważne, pokażcie to w scenie zero)
     • "nie ma skafandra zdolnego wytrzymać 400 Kelvinów" (powierzchnia nasłonecznionej części Merkurego)
     • -> to są niezmienniki o jakich gracze nie wiedzą. Warto im pokazać JEŚLI to ważne. Bądźcie łagodni.
   • -> CZYLI: nie żądajcie detali, pomóżcie im, bądźcie łagodni.
5. Zwiększyć złożoność fabularną
   • stosunkowo prosta sesja w EZ: 2 Agendy, Theme&Message, 2 frakcje...
   • w kontekście "typowej sesji RPG nie w EZ?" -> OMG JAK DUŻO SIĘ DZIEJE!
6. Zwiększyć presję czasową
   • jeśli gracze nie skończą sesji w 4h, Default Future. Have fun :-)
7. Postawić niekorzystne otoczenie
   • gracze są na swoim terenie, mają przyjaciół itp. Dzięki temu im zależy. A Wy macie co niszczyć.
8. Intensyfikacja celów indywidualnych
   • nie ma celów indywidualnych. Zespół wygrywa lub przegrywa razem.
9. Obniżenie wiedzy postaci i graczy
   • gracze mają dość silne postacie, by postacie wiedziały np. "nie wychodzimy na słoneczną część Merkurego"
     • dzięki temu MG może powiedzieć graczom: "wiesz, że temperatura jest 400 Kelvinów i Twój skafander spłonie"
   • postacie nie wiedzą wszystkiego; zwłaszcza w kontekście sesji. Ale wiedzą o otoczeniu, ludziach itp.
10. Konsekwencje błędów i jak łagodny jest MG?
    • MG jest łagodny.
      • Gracze konwentowi robią nierozsądne rzeczy przez przeładowanie danymi i praktyki z innych systemów.
    • MG nie jest pantoflem.
      • Jeśli gracze NA PEWNO chcą zrobić coś nierozsądnego, cóż. Mechanika ich uratuje :-).