• 03 April 2025
• Mechanika (główna strona)
• ez_engine,
• mechanics_explanation,
• ez_advice

Modelowanie stanu: Rany, Kanały obrażeń, Regeneracja. Oraz modelowanie stanu sesji. #

Karta / TL;DR #

Modelowanie stanu

• Stan modelujemy jako jedno z trzech narzędzi:
  • Tagi: Sytuacje binarne, statusy ("przebity pancerz od pleców", "nieprzytomny"). Pytanie: "CZY".
    • Używamy, gdy nie ma sensu rozbijać stanu na etapy, bo liczy się wyłącznie to, czy coś nastąpiło.
  • Liczniki: Służą do śledzenia, kiedy coś się wydarzy (np. koniec czasu) albo ile czegoś zostało (np. amunicji). Pytanie: "KIEDY / ILE".
    • Używamy, gdy sytuacja działa "na odliczanie": kluczowy moment wystąpi dopiero po wypełnieniu licznika.
  • Tory: Tory to liczniki o znaczących przedziałach, w których każdy próg ma osobne konsekwencje. Pytanie: "JAK BARDZO".
    • Używamy, gdy rozwój sytuacji stopniowo eskaluje i wymaga odzwierciedlenia każdej fazy (np. stan zdrowia, morale, panika).
• Stan możemy Dziedziczyć z bytu wyżej
  • Dziedziczenie oznacza, że postać/grupa/scena przyjmuje Tagi, Liczniki czy Tory ze struktury wyżej w hierarchii abstrakcji (np. frakcji, lokalizacji).
  • np:
    • gang ma Tagi: "niebieskie koszule", "dostęp do ciężkiego sprzętu"
    • członek gangu ma dodatkowy Tag: "najpierw mówi, potem myśli". Ale ma też wszystkie Tagi powyżej, z samego gangu.
• Im więcej stanów jednocześnie śledzicie, tym większe obciążenie dla MG i graczy. Zachowajcie rozwagę.

Obrażenia i Kanały Obrażeń

• Obrażenia mogą być Kumulatywne lub Niekumulatywne
  • Niekumulatywne: Obrażenia, które mają górny limit skuteczności dla danego rodzaju ataku
    • np. pistolet maszynowy nie przebije pancerza czołgu.
    • zwykle pancerz jest modelowany Tagiem oznaczającym 'pancerność' w ramach danego Kanału.
    • zwykle obrażenia są modelowane Tagiem oznaczającym 'tak daleko da się uszkodzić i ani kroku dalej bez zmiany broni'
  • Kumulatywne: Obrażenia, które stopniowo pogarszają stan celu.
    • Tag będzie typu "złamana ręka", stopniowe zniszczenia zwykle są Torem.
• Obrażenia mają Kanały: Fizyczny, Mentalny, Społeczny, Magiczny, Zasobowy
  • Fizyczne: Obrażenia ciała, zdrowia i sprzętu/pancerza (złamania, oparzenia, brak snu, zatrucie itp.)
  • Mentalne: Rany psychiczne: morale, strach, demotywacja, załamanie nerwowe.
  • Społeczne: Reputacja, standing w społeczeństwie, relacje międzyludzkie (plotki, zdrady, wyśmianie).
  • Magiczne: Skażenie i uszkodzenie rdzenia (Wzoru) postaci.
  • Zasobowe: Utrata narzędzi, czasu, energii, sojuszników, wiedzy: rzeczy dających sprawczość a nie będących samą postacią.
• Obrażenia modelujemy Tagami, Licznikami lub Torami, w zależności od potrzeb.
  • np. "złamana ręka" to Tag (Fizyczny), poziom zatrucia to Tor (też Fizyczny)...

Spis treści #

• 1 - Ogólnie o modelowaniu stanu postaci (bogactwo, rany itp)
  • 1.1 - Modelowanie to upraszczanie pod kątem celu, maksymalnie bliskie oryginałowi
  • 1.2 - Większość postaci ma bardzo dużo różnych stanów
  • 1.3 - Stan modelujemy jako Tagi, Liczniki lub Tory
    • 1.3.1 - Modelowana sytuacja - Ela w serwopancerzu w toksycznym terenie
    • 1.3.2 - Tagi - statusy typu: jest / nie ma
    • 1.3.3 - Liczniki - zakres [0, N]
    • 1.3.4 - Tory - Liczniki ze znaczącymi przedziałami
    • 1.3.5 - Te techniki są przechodnie i wymienne
• 2 - Obrażenia kumulatywne i niekumulatywne
  • 2.1 - Obrażenia niekumulatywne - zniszczenia mogą zrobić coś, ale nic więcej
  • 2.2 - Obrażenia kumulatywne - stopniowe niszczenie czegoś
• 3 - Kanały obrażeń, czyli smutne życie Stefana
  • 3.1 - Kontekst Stefana - jak możemy go uciemiężyć?
  • 3.2 - Kanał Fizyczny - uszkodzenia ciała, zdrowia i sprzętu
  • 3.3 - Kanał Mentalny - uszkodzenia woli, osobowości, morale i przymusy
  • 3.4 - Kanał Społeczny - uszkodzenia standingu, wywyższanie rywali i utrata przyjaciół
  • 3.5 - Kanał Magiczny - Skażenie i uszkodzenie rdzenia jestestwa
  • 3.6 - Kanał Zasobów - uszkodzenia możliwości działania
  • 3.7 - Kanały mogą się mieszać i zmieniać
    • 3.7.1 - O co chodzi
    • 3.7.2 - Postać świetna w kontekście obrażeń jednego Kanału może być fatalna i delikatna w innym Kanale
• 4 - Rany i leczenie
  • 4.1 - Rany mają różne kanały i regeneruje się je inaczej
  • 4.2 - Rola magii i konwersja Kanałów
  • 4.3 - Konwersja Kanałów bez magii
  • 4.4 - Rany mogą być maskowane - nie każda rana przeszkadza
  • 4.5 - Tory i Liczniki potencjalnie mogą zostać zregenerowane
  • 4.6 - Regeneracja ran to nie osobna mechanika a modelowanie fikcji - jak wszystko inne w EZ
• 5 - Poszerzając, o zarządzaniu stanem
  • 5.1 - Te same techniki są technikami zarządzania każdym stanem
  • 5.2 - Kilka przykładów
  • 5.3 - Zarządzanie złożonością przez dziedziczenie stanu i tagów
    • 5.3.1 - Problem
    • 5.3.2 - Burgrump, krasnoludzki czarodziej w fantasy
    • 5.3.3 - Kasia, savarańska advancerka z Neikatis
    • 5.3.4 - Zarządzanie grupą ludzi o cechach wspólnych (gang, oddział)
    • 5.3.5 - Zarządzanie stanem sceny
  • 5.4 - Pamiętajcie, że podniesienie złożoności podnosi koszt kognitywny - używajcie z rozwagą
• 6 - Podsumowanie

1. Ogólnie o modelowaniu stanu postaci (bogactwo, rany itp) #

1.1. Modelowanie to upraszczanie pod kątem celu, maksymalnie bliskie oryginałowi #

"Wszystkie modele są błędne, ale niektóre są przydatne". I tych przydatnych warto używać, bo nie chodzi o perfekcję a o większą skuteczność niż byśmy mieli bez tych modeli.

Modelowanie oznacza tworzenie uproszczeń w reprezentacji rzeczywistości, usuwając nieistotne szczegóły i zostawiając jedynie te aspekty rzeczywistości które są kluczowe dla danego celu. Dlatego np. gdy na fizyce uczymy się "jak działają wektory sił i grawitacja", upraszczamy złożone "bryły sztywne" do "punktów". Bo tylko to jest nam potrzebne by zrozumieć działanie wektorów sił i grawitacji.

Modelowanie zawsze wiąże się z kompromisami pomiędzy dokładnością, byciem użytecznym, prędkością użycia itp.

To jest powód, czemu np. w Warhammerze jest istotne w którą część ciała się trafiło mieczem a np. w D&D - nie. To są różne poziomy abstrakcji, płacące zupełnie czymś innym i generujące różny feel systemu.

W kontekście EZ, modelujemy rzeczywistość jaką znamy za oknem. Dlatego sci-fi plus magia. Dzięki temu zawsze możemy odwołać się do internetu, tego co widzimy za oknem itp. Dlatego rany i obrażenia nie są zwykle modelowane abstrakcyjnymi punktami życia a faktycznie tym, jak to się dzieje w świecie rzeczywistym.

1.2. Większość postaci ma bardzo dużo różnych stanów #

Jak o tym pomyślimy, "stan" to bardzo szeroki koncept w kontekście RPG. Kilka przykładów:

• Ania jest bogata, ale Bartek jest bogatszy od Ani.
• Celina ma złamaną rękę, Darek jest niewyspany, płaczliwy i na granicy śmieszności w swojej grupie towarzyskiej.
• Serwopancerz Eli jest uszkodzony; jeszcze jedno uderzenie i się zdehermetyzuje. Jako, że Ela jest w toksycznym otoczeniu, Ela jest na granicy paniki.
• Franek pełznie przez okop, nad nim serie broni maszynowej. Jeśli Franek zachowa zimną krew, przepełznie bez problemu. Ale panika rośnie.

Jak do tego podejść?

1.3. Stan modelujemy jako Tagi, Liczniki lub Tory #

1.3.1. Modelowana sytuacja - Ela w serwopancerzu w toksycznym terenie #

Mamy Elę. Ela jest inżynierem. Ela zwykle lubi swoją pracę.

W zaawansowanym laboratorium na planetoidzie coś poszło nie tak; system podtrzymywania życia laboratorium sprawił, że atmosfera jest toksyczna. Co gorsza, różnego rodzaju mechanizmy (w tym obronne) identyfikują inżynierów próbujących naprawić to laboratorium jako zagrożenie.

Ela szczęśliwie ma odporny, hermetyczny serwopancerz. Niestety, jeśli dojdzie do dehermetyzacji - Ela umrze w męczarniach.

Dziś Ela nieco mniej lubi swoją pracę.

(I Ela nie wie, ale na planetoidzie są Przeciwnicy którzy z przyjemnością by się Eli pozbyli...)

1.3.2. Tagi - statusy typu: jest / nie ma #

Popatrzcie na następujące zdania - mogą być prawdziwe albo fałszywe. Zero lub jeden. Nic pomiędzy:

Jeśli to jest poziom precyzji jaki jest nam potrzebny, możemy zamodelować sytuację Tagiem.

Tag to stan typu "jest / nie ma". Za każdym Tagiem, oczywiście, mogą iść pewne konsekwencje i parametry.

Przykładowo:

• Ela:
  • {parametr_1, parametr_2, parametr_3...}
  • TAGI I STATUSY: złamana ręka

W powyższej sytuacji:

• Ela nie może zrobić niczego co wymaga użycia lewej ręki, po prostu.
• Do wszystkich testów wymagających użycia mięśni "całego ciała" Ela ma:
  • -3 V (Niedowaga), bo ból.
  • +3 Or, reprezentujące "jeszcze bardziej pogorszyła sobie stan ręki"
• Wszelkie próby obrony przed atakami z lewej strony wiążą się z tymi samymi malusami co testy mięśni całego ciała.
• ...itp, itp.

Oczywiście, wpływ złamanej ręki na Elę i testy Eli zależy od Konwencji, ale rozumiecie mechanizm.

1.3.3. Liczniki - zakres [0, N] #

Licznik jest zakresem, który zmienia stan w momencie wypełnienia. Przykładowo:

Innymi słowy, Licznik ma za zadanie modelować sytuację cząstkową. Dopóki Licznik nie jest wypełniony, sytuacja jest stabilna i nic się nie dzieje. Po osiągnięciu maksymalnej wartości dzieje się coś znaczącego.

Licznikami zamodelujecie, przykładowo:

• akcję, która musi kilka razy się udać, by zadziałała - ale ma wynik binarny (wszystko albo nic)
  • np. "rozbrajamy bombę", "wyłączamy reaktor zanim wybuchnie", "wygrałem konkurs na najładniejszego psa"
• wytrzymałość, która do momentu przełamania działa tak samo dobrze
  • "punkty życia", takie jak w AD&D
  • "dehermetyzacja serwopancerza" - nieważne co z nim nie tak, jeśli jest hermetyczny to jest dobrze
• kończący się czas

Technicznie, można myśleć o Liczniku jako: "mamy kilka kroków, 'wolnych' wydarzeń aż pojawi się Tag nałożony na postać lub na sytuację."

Niektóre Liczniki mogą być resetowane czy obniżane, niektóre nie. Zależy, co modelujecie.

1.3.4. Tory - Liczniki ze znaczącymi przedziałami #

Jeśli:

• Tagi reprezentują coś binarnego: JEST / NIE MA
• Liczniki reprezentują odroczenie w czasie czegoś binarnego: nic - nic - nic - nic - JEST

To brakuje nam narzędzia reprezentującego zwiększanie się intensywności. To są właśnie Tory.

• Tor: [1-3]: nic, [4-6]: trochę, [7-9]: bardzo, [10]: BARDZO bardzo

Jako przykład, popatrzmy na uszkodzenia serwopancerza Eli:

To powyżej to Tor o długości 4 (ma 4 kroki) i rozdzielczości zmiennej (2-2-2-1).

Ważny jest mechanizm Toru, nie dokładne wartości Toru.

Torem zamodelujecie coś, co dzieje się stopniowo gdy chcecie by w pewnych momentach zmiana stanu była jakoś odzwierciedlona w fikcji. Zamodelujecie rzeczy, które mogą "udać się częściowo". Czyli sytuacje, gdzie pytanie nie brzmi: CZY tylko JAK BARDZO:

• PYTANIE: "Jak bardzo Eli udało się schować w laboratorium ZANIM pojawili się Przeciwnicy?"
• ODPOWIEDŹ:

Widzicie. To powyżej to Tor o rozdzielczości 1 i o długości 3.

Albo - wizualnie różnica między tymi trzema:

1.3.5. Te techniki są przechodnie i wymienne #

1.3.5.1. Janek, który spanikował (tag)

Weźmy przykład morale i paniki.

Np. zamodelujmy żołnierza polującego na potwory, który jest spanikowany albo nie. Dajmy temu żołnierzowi na imię Janek. Jeśli Janek spanikuje, możemy dać mu Tag "spanikowany":

• Janek:
  • {param_1, param_2... param_N}
  • TAGI I STATUSY: spanikowany

To byłoby zamodelowane jako Tag, gdzie status "spanikowany" niesie za sobą Żetony Entropiczne ("robi ruch by oddalić się od zagrożenia"), trudniejszą pulę z uwagi na strach itp.

1.3.5.2. Janek, który spanikował (narastające Tagi lub Tor)

Możemy też zamodelować to inaczej.

Janek jest ogólnie sensownym, twardym żołnierzem, godnym zaufania. Ale Janek znajduje się w magazynie, jest sam, przed chwilą stało się coś złego, jest ciemno i słychać dziwne dźwięki. Normalnie Janek nie ulega panice, ale akurat w tej sytuacji nie jest to nic dziwnego. Inni spanikowaliby wcześniej, ale Janek się trzymał. Do teraz.

Więc z uwagi na sytuację Janek ma nałożony Tag / Status "Podatny na Panikę".

• Janek:
  • {param_1, param_2... param_N}
  • STATUSY: podatny na panikę

Teraz do puli dodajemy mu 3 Żetony Entropiczne (niech będzie zielone, czyli 3 Og) reprezentujące upiorność sytuacji i to, że nawet weteran taki jak Janek może spanikować.

I zróbmy narastające Tagi:

Głębokość Taga	Co reprezentuje	Co robi mechanicznie
T_1: "bardzo zestresowany"	nerwowość, szybkie bicie serca, paranoję, "OMG NIE CHCĘ TU BYĆ"	3 Og w puli -> 5 Og, nigdy pula nie może mieć mniej niż 5 Og
T_2: "paranoja w cieniach"	niesamowitą ostrożność, "boi się własnego cienia", szuka 100 razy zagrożeń	wszystkie akcje wykrywania przeciwników: +3V. Wszystkie akcje wymagające prędkości: -3 V (Niedowaga). Wszystkie akcje wymagające skupianie: -3V (Niedowaga) (kumulatywnie). Czyli "prędkość + kocentracja" dają -1 Kategorię.
T_2: "potrzebuje towarzystwa"	Z uwagi na nerwy albo Janek gada do siebie albo gada przez komunikator z innymi	Co najmniej -3 V (Niedowaga) do ukrywania się i pozostania niezauważonym. Do tego, Przymus (Compel) mówienia.
T_3: "kontrolowana ucieczka"	Janek nie może tu dłużej być. Wycofuje się aż odzyska kontrolę	Janek ma Przymus (Compel) wycofania się lub oddalenia się z tego miejsca.
T_3: "strzelam do cieni"	Janek myśli, że COŚ widział w cieniach. Otwiera do tego ogień, a tam nic nie było.	Janek ma Przymus (Compel) strzelania do czegoś w cieniach.

Czy to są Tagi, gdzie jeden Tag wymaga poprzedniego? A może to jest wielowymiarowy Tor?

Nie ma to ŻADNEGO znaczenia. Jest to dobry model sytuacji, którą chcemy zrobić i tylko to się liczy.

Tagi, Tory i Liczniki to komponenty składowe. A sytuację modelujemy my tak, jak chcemy i w zależności od dokładności która jest nam potrzebna.

1.3.5.3. Czyli używajcie tego, co pasuje do modelowanej fikcji

Tu nie chodzi o to, czy "Tagi", "Liczniki" czy "Tory" są najlepszym narzędziem dla danej sytuacji. Oczywiście, EZ jako system zapewnia pewne wytyczne jak podejść do różnych tematów, ale tak naprawdę to Wy wiecie czego potrzebujecie pod kątem:

• Świata, który chcecie używać i co ów Świat Wam zapewnia
• Fikcji, którą chcecie modelować (jaka Konwencja, z czego też wynika "poziom realizmu", jakiej szczegółowości Wam potrzeba...)
• Jak dokładnie musicie rozbić rzeczywistość na szczegóły

"Wszystkie modele są błędne, ale niektóre są przydatne". To jest to.

• Tagi są precyzyjnym odbiciem stanu. "jest / nie ma".
• Liczniki pozwalają Wam na określenie np. "kiedy coś się stało"
• Tory dodają Tagi do Liczników w określonych przedziałach / rozdzielczościach

I jak długo generowana przez Was fikcja jest tym, czego chcecie i generuje taki feel jaki chcecie, tak długo Wasz model zarządzania stanem jest poprawny.

Kiedy ich używać? Różnie.

• Tagi: Sytuacje binarne i ogólnie rozumiane statusy (widoczny/ukryty, "przebity pancerz od pleców", "nieprzytomny").
• Liczniki: Śledzą stopniowe zmiany ilościowe (np. ilość amunicji, "będzie nieprzytomny przez 10 minut").
• Tory: Stopniowa eskalacja z fabularnym znaczeniem każdego progu (np. panika, stan zdrowia, napięcie sytuacji).

Oki, mamy to. Wróćmy do obrażeń, ran i problemów z regeneracją.

2. Obrażenia kumulatywne i niekumulatywne #

2.1. Obrażenia niekumulatywne - zniszczenia mogą zrobić coś, ale nic więcej #

2.1.1. O co chodzi #

Wyobraźcie sobie czołg. Taki poczciwy, 55-tonowy czołg z roku 2025. I teraz wyobraźcie sobie, że ktoś go pomalował i polakierował na kolor różowy.

Nasz czołg ma teraz Tag:

Nazwa Taga	Znaczenie Taga
pomalowany na różowo	jest pomalowany na różowo i polakierowany

Mamy teraz delikwenta z pistoletem maszynowym. Delikwent strzela do czołgu. Po jakim czasie czołg będzie uszkodzony?

Nigdy.

Pistolet maszynowy nie jest w stanie uszkodzić pancerza czołgu.

Jedyne co delikwent jest w stanie zrobić to zmienić Tag czołgu:

Nazwa Taga	Znaczenie Taga
różowy kolor i lakier zniszczone przez broń maszynową	To pokazuje, że czołg miał funkcje ozdobne, ale faktycznie był pod ostrzałem w którymś momencie

To jest przykład obrażeń niekumulatywnych. Jest pewna granica zniszczeń jakie da się wyrządzić danym źródłem obrażeń. Nie da się doprowadzić do większych zniszczeń.

2.1.2. Przykład wykorzystania na sesji #

Wyobraźmy sobie taką sytuację, potencjalnie z filmu:

• Zespół walczy z superczołgiem.
  • Zespół ma broń przeciwpancerną, broń zwykłą itp, ale superczołg jest niemożliwy do zniszczenia używając tego, co Zespół ma.
    • Zespół może zniszczyć część broni superczołgu, ale nie przebić pancerz.
  • Superczołg ma słabość w formie wentylacji.
    • Jeśli długo strzela bez przerwy z broni laserowej, musi się schłodzić i uruchomić wentylację.
      • Ale wentylatory są trudno dostępne i chronione.
  • Szczęśliwie, superczołg ma uszkodzony rdzeń AI; działa instynktownie a nie taktycznie.
    • Czyli da się go skłonić do użycia złej strategii jeśli się przestraszy i będzie za dużo strzelał.

Jak to zamodelować?

I zostaje tylko wrzucić granat do wentylacji, co znowu będzie pojedynczym Konfliktem:

• V_1: "Udało się wrzucić granat do wentylacji i superczołg zostanie zniszczony, ALE postać to robiąca odnosi obrażenia"
• V_2: "Udało się wrzucić granat do wentylacji i superczołg zostanie zniszczony, ORAZ nikt nie odnosi żadnych obrażeń"

Chodzi właśnie o modelowanie tego, co widać w fikcji.

Więc jeśli myślicie:

• z perspektywy wizualnej fikcji (książka, film)
• jak powinno to wyglądać i co powinno się stać w kontekście świata

To macie narzędzia, by sobie z tym poradzić.

2.2. Obrażenia kumulatywne - stopniowe niszczenie czegoś #

2.2.1. Kilka reprezentacji obrażeń kumulatywnych #

Przypomnijmy sobie Elę w serwopancerzu.

Ela biegnie korytarzem i zostaje trafiona z broni maszynowej. Zewnętrzna warstwa serwopancerza zostaje częściowo uszkodzona, ale strukturalnie systemy działają prawidłowo. Potem kolejne strzały - serwopancerz jest coraz bardziej uszkodzony, ale pełni swoją rolę...

Czyli im więcej ciosów trafia Elę, w tym gorszym stanie jest jej serwopancerz. Docelowo, przestanie działać, to tylko kwestia czasu.

Ten mechanizm zadziała dla:

• morale: kumulatywne straszenie ludzi prowadzi do ich paniki
• pancerza: kumulatywne zadawanie obrażeń prowadzi do zniszczenia pancerza
• niewyspania: im bardziej nie śpimy, w tym gorszym stanie jesteśmy

Zwykle kumulatywne obrażenia modelujemy przez:

• Liczniki, jeśli nie chcemy się rozdrabniać i zagubić w szczegółach; po prostu "po tylu uderzeniach dzieje się coś"
  • Przykład: Snajper ostrzeliwuje oddział przeciwnika. Mimo, że snajper nie jest w stanie sensownie nikogo zabić, sama obecność snajpera niszczy morale. Po przekroczeniu licznika [0,3] oddział przeciwnika się wycofuje.
• Tory, jeśli poziom uszkodzeń ma znaczenie fabularne.
  • Jak to zrobić, pokazałem wcześniej, przy stopniowo przestającym działać serwopancerzu Eli.

Czasem, choć rzadko, modelujemy obrażenia kumulatywne przez Tagi określające konkretne słabości czy niemożliwości. Weźmy znowu serwopancerz Eli i nadajmy jej serię niekorzystnych Tagów reprezentujących obrażenia:

Nazwa Taga	Znaczenie Taga
Serwomotory prawej ręki zniszczone	Ręka niezdolna do poruszania się, zastygła w konkretnej pozycji; nic nie da się nią zrobić
Pancerz na plecach w stanie krytycznym	Nieważne jak silne uderzenie trafi Elę w plecy (łącznie z upadkiem), dojdzie do dehermetyzacji pancerza
Bateria pulsuje i dostarcza nierówną ilość energii	Raz na jakiś czas serwopancerz przestaje działać, po prostu, na kilkanaście sekund (systemy antyprzepięciowe działają). +3Og reprezentujące wyłączenie serwopancerza
Uszkodzone czujniki i wizor z prawej strony	Wszystkie czujniki i mechanizmy detekcji z prawej strony są niesprawne; Ela musi się obracać by widzieć / wykrywać co się dzieje z prawej strony.
Uszkodzone mechanizmy nóg	Ela nie CHODZI, ona SZURA w serwopancerzu. Ledwo się porusza, dużo wolniej i na pewno niezbyt cicho. Jest niezgrabna. +3Ov reprezentujące utratę równowagi.

Jeśli naszym celem jest modelowanie poszczególnych uszkodzeń i słabości, możemy zrobić to przez Tagi. Przykładowo, tak się robi w Battletech. Jeśli Gracze walczą, przykładowo, z "praktycznie niezniszczalnym przeciwnikiem", to w ten sposób są w stanie go spowolnić, nadać mu serię negatywnych statusów i zbudować słaby punkt, by móc uderzyć w coś, co boli.

2.2.2. Kilka sposobów aplikowania obrażeń kumulatywnych #

Weźmy najprostszą sytuację, Licznik [0, 10] i po osiągnięciu '10' przeciwnik zostaje zniszczony. Jak teraz możemy przesuwać ten Licznik?

Zauważcie, że oba warianty generują zupełnie inny feel starcia / przeciwnika i wymagają innej długości Torów. Osobiście nie jestem fanem wariantu pierwszego, ale czasem jest przydatny. Wolę wariant drugi.

(oczywiście, powyżej mamy Licznik, ale tu zdecydowanie ciekawszy byłby Tor pokazujący postępujące zniszczenie przeciwnika)

3. Kanały obrażeń, czyli smutne życie Stefana #

3.1. Kontekst Stefana - jak możemy go uciemiężyć? #

Stefan jest żołnierzem, broniącym ludzkość przed potworami i Anomaliami.

Jednocześnie Stefan jest najbardziej pechową osobą z jaką możemy się spotkać. Bo na Stefanie zademonstrujemy różne kanały obrażeń - jak możemy Stefana skrzywdzić podczas sesji.

3.2. Kanał Fizyczny - uszkodzenia ciała, zdrowia i sprzętu #

3.2.1. Co to jest? #

"Póki zdrowia wystarczy, póty jesteśmy w stanie to rozwiązać."

Kanał Fizyczny reprezentuje wszelkie obrażenia ciała (i sprzętu), takie jak:

• Rana, złamanie ręki, połamane żebra, uszkodzenie gałki ocznej
• Niewyspanie, wyczerpanie, "nie mam sił iść dalej"
• Zatrucie, choroba, ogólne osłabienie, przedawkowanie stymulantów / leków / narkotyków
• Poparzenie ogniem lub chemiczne
• Uszkodzony pancerz
• Duszenie się

Widzicie ideę. Wszystko, co złe w otaczającym nas świecie materialnym.

3.2.2. Kilka przykładów #

3.3. Kanał Mentalny - uszkodzenia woli, osobowości, morale i przymusy #

3.3.1. Co to jest? #

"Często wygrywają nie ci, którzy zadają więcej obrażeń a ci, którzy wytrzymają więcej cierpienia i potrafią posunąć się jeszcze dalej."

Kanał Mentalny reprezentuje wszystko co nas demotywuje i zabiera nam wolę i chęć do działania dalej. Przykładowo:

• Rozkojarzenie, "pograłbym w grę a nie pracowałbym", obsesyjne hobby odrywające uwagę.
• Strach, utratę morale, poddanie się w obliczu cierpienia swojego i cudzego.
• Utratę kontroli nad sobą, demotywację, utratę wiary że to co robimy ma sens.
• Brak nadziei. Wybór mniejszego zła. Wybór tego, co zostaje "nie ma już dla mnie innej drogi".

Innymi słowy rany mentalne i rany duszy.

3.3.2. Kilka przykładów #

Jak widzicie, mamy sporo uroczych możliwości zamodelowania ran psychicznych, motywacyjnych, traum i morale.

3.4. Kanał Społeczny - uszkodzenia standingu, wywyższanie rywali i utrata przyjaciół #

3.4.1. Co to jest? #

"Nikt z nas nie jest samotną wyspą, nie możemy żyć samotnie. Musimy polegać na innych."

Kanał Społeczny reprezentuje wszystkie negatywne interakcje międzyludzkie, standing w społeczeństwie, przyjaciół, rywali, podwładnych, reputację i przełożonych. Przykładowo:

• Plotki, odbierające sprawczość czy obracające przyjaciół między sobą.
• Zdrady, rozrywające więzi międzyludzkie i sprawiające, że osoba jest traktowana jak parias.
• Wyśmiewanie, wystawianie na śmieszność i ogólne niszczenie więzi, by prowokować postać i prowadzić do pokazania jej z jak najgorszej strony.
• Izolacja i Ostracyzm, by nikt nie chciał czy nie odważył się pomóc postaci i by postać była samotna.

Czyli rzeczy ograniczające możliwości społeczne i atakujące w osobę-jako-część-grupy a nie osobę-jako-osobę.

3.4.2. Kilka przykładów #

Stefan podczas spotkania towarzyskiego przypadkowo obraża jednego z wpływowych uczestników. Nadajemy Tag "Skompromitowany w towarzystwie", co powoduje, że trudniej mu nawiązać kontakty podczas kolejnych spotkań.

Widzicie - mechanizmy są podobne do poprzednich. Różnica taka, że uderzamy bardziej w relacje i sieci społeczne, interakcję osoby z innymi - a mniej w samą osobę.

3.5. Kanał Magiczny - Skażenie i uszkodzenie rdzenia jestestwa #

3.5.1. Co to jest? #

"Magia wypacza Rzeczywistość, ale też daje Ci możliwości jakich nie masz bez niej. Prawdziwa moc zniekształcania świata pod swoje zachcianki..."

Kanał Magiczny reprezentuje ataki na poziomie magicznym i Skażenia. Zwykle Kanał Magiczny zawiera jeden z pozostałych Kanałów jako główny (magia to w końcu Skażenie Rzeczywistości) plus dodatkowo element czystej Energii Magicznej. Przykładowo:

• Zaklęcie kontroli umysłu: Kanał Mentalny powiązany z Kanałem Magicznym (Skażenie ofiary)
• Wykorzystanie magii do przesunięcia pręta by wbił się w serwopancerz przeciwnika: Czysty Kanał Fizyczny; tu nie ma Kanału Magicznego. Magia jako możliwość zrobienia czegoś, nie atak sam w sobie

Rozumiecie ideę, mam nadzieję. Atak po Kanale Magicznym występuje przede wszystkim wtedy, gdy Energia Magiczna dotyka bezpośrednio ofiary.

3.5.2. Kilka przykładów #

Jeśli chodzi o rany magiczne, nie są częste. To zwykle rzadsze przypadki niż inne Kanały obrażeń.

3.6. Kanał Zasobów - uszkodzenia możliwości działania #

3.6.1. Co to jest? #

"To, co odróżnia nas od zwierząt to wykorzystywanie narzędzi. Ludzie i wiedza też są narzędziami, tylko innego typu."

Kanał Zasobowy reprezentuje ataki na sprawczość postaci pod kątem narzędzi, wiedzy i zasobów osobowych tych postaci. Przykładowo:

• Odebranie dostępu do sojuszników / uszkodzenie oddziału / izolacja postaci od sojuszników.
• Kończąca się amunicja czy utrata specjalistycznego sprzętu
• Wiedza, która okazuje się bezskuteczna i nietrafiona do sytuacji

3.6.2. Kilka przykładów #

Nic nowego. Tagi, Liczniki i Tory, tylko uderzające w sprawczość i zasoby (sojusznicy, sprzęt, wiedza).

Znowu, podsumowanie graficzne:

3.7. Kanały mogą się mieszać i zmieniać #

3.7.1. O co chodzi #

Oczywiście, to nie jest tak, że obrażenia przyjdą tylko z jednego Kanału Obrażeń:

• Strumień Energii Alucis atakuje zarówno po Kanale Skażenia (wzrost pola Skażenia) jak i po Kanale Mentalnym (brak motywacji do robienia czegokolwiek).
• Przyjaciel, który okazuje się zdrajcą i strzela w plecy atakuje zarówno po Kanale Fizycznym (rana, uszkodzenia) jak i po Kanale Mentalnym (zdrada, trauma, "czy mam wolę oddać cios"?).
• Wyśmiewanie kogoś publicznie atakuje zarówno po Kanale Mentalnym (destabilizacja emocjonalna) jak i po Kanale Społecznym (jak potraktują to inni, którzy widzą, jak się zmieni standing itp).

Po raz kolejny, mówimy o modelowaniu, czyli upraszczaniu. Możemy wejść nieskończenie głęboko i precyzyjnie w te elementy, ale zwykle nie warto. Zwykle zrobiłbym coś takiego:

• Na (X_1) uderzam w jeden Kanał (w przykładzie: Fizyczny).
  • Np. "Strzał w plecy od przyjaciela uszkodził Twój pancerz; leżysz twarzą do ziemi, ale jesteś w stanie funkcjonować."
• Na (X_2) intensyfikuję ten Kanał i może dodam drugi Kanał (w przykładzie: Mentalny do Fizycznego).
  • Np. "Nie, strzał od przyjaciela poważnie uszkodził Twój pancerz; nie możesz mu nic zrobić. A nawet jakbyś mógł, nie chciałbyś. Twój najlepszy przyjaciel Cię zdradził i jesteś w szoku."

Widzicie. Pamiętajcie - MOŻECIE wszystko, ale niekoniecznie WARTO wszystko robić. Tylko tyle, ile potrzeba do Waszej Konwencji, fikcji i opowieści.

Chodzi o wystarczająco dobre modelowanie a nie o perfekcyjne i bardzo żmudne modelowanie.

3.7.2. Postać świetna w kontekście obrażeń jednego Kanału może być fatalna i delikatna w innym Kanale #

Doskonałym przykładem w fikcji na to jest Homelander z "The Boys", ale zróbmy prostszą demonstrację tego problemu, z faktycznej sesji:

• Klaudia to postać Gracza. Klaudia jest naukowcem, ekspertką od SI (Syntetycznych Intelektów) i Anomalii magicznych.
• Custoris to cybersynt bojowy (uprośćcie do "robot bojowy"), sterowany przez SI i próbujący Klaudię zestrzelić. Ma uszkodzoną percepcję przez magię, nie wie, że robi coś złego.

Klaudia chowa się na statku kosmicznym, komunikując się z Custorisem przez głośniki i komunikatory. Custoris próbuje Klaudię zlokalizować i zniszczyć, metodycznie weryfikując lokalizację Klaudii. Jeśli Klaudia szybko czegoś nie zrobi, Custoris ją znajdzie i zabije.

Oki, zamodelujemy to tak:

Więc nie wróżyłbym dużego powodzenia Klaudii w powyższych warunkach.

Klaudia nawet nie próbowała zniszczyć Custorisa w normalny sposób. Zamiast tego uderzyła w neurosystem SI. Rozpoczęła serię Konfliktów mającą za zadanie udowodnić Custorisowi, że jego percepcja rzeczywistości i pamięć są błędne, by zmusić Custoris do włączenia autodiagnostyki i przez to kupić sobie dużo więcej czasu (i wyłączyć maszynę).

Licznik na to wynosi [0, 4]. Fundamentalnie Custoris wierzy, że ratuje ludzi. Nie wie, że naprawdę ich krzywdzi. Więc zaatakowanie Kanałem Społecznym i Mentalnym jest skuteczniejsze niż Kanałem Fizycznym.

• Gdyby Klaudia chciała użyć Kanału Fizycznego, przy możliwościach na tym statku miałaby:
  • Bazę Ekstremalną
  • Długość Licznika [0, 8]
• Dla Kanału Społecznego i Mentalnego przy jej wiedzy i umiejętnościach, ma:
  • Bazę Typową
  • Długość nowego Licznika [0, 4]

I teraz to się zmieniło w grę z czasem - czy Klaudia szybciej przekona Custorisa do tego, że z nim jest coś nie tak, czy Custoris zdąży znaleść Klaudię i ją zabić. (spoiler: Klaudia była szybsza)

4. Rany i leczenie #

4.1. Rany mają różne kanały i regeneruje się je inaczej #

Widzimy więc, że rany mogą mieć różne kanały. Fizyczne, Mentalne, Społeczne, Magiczne, Zasobowe. Każda z tych ran regenerowana jest, oczywiście, inaczej.

I teraz - wszystko zależy od dwóch czynników:

• Waszej Konwencji: w lekkim filmie akcji regeneracja musi być prostsza niż np. w realistycznym filmie wojennym.
• Mechanizmów, jakie zapewnia świat. Np. w fantasy gdzie występują płyny leczenia macie inne mechanizmy niż w EZ, gdzie nie ma takich mechanizmów.

Reszta dokumentu skupia się, oczywiście, na regeneracji ran w EZ, skupiając się na podstawowej Konwencji EZ.

Co ważne:

• W świecie EZ większość - absolutną większość - ran da się jakoś wyleczyć. Jeśli są pieniądze, można nawet wyhodować brakującą kończynę.
• Jednocześnie w świecie EZ większość bardziej zaawansowanych operacji - jak w życiu - wymaga czasu. Często bardziej tygodni niż dni, czasem miesięcy.

Więc nie stracicie postaci trwale, jeśli nie posuniecie się za daleko i jesteście skłonni dać postaci czas na regenerację.

4.2. Rola magii i konwersja Kanałów #

Zacznijmy od samego początku - EZ zawiera mechanizmy magiczne, zwykle w formie tzw. magitech, czyli narzędzia technologiczne wykorzystujące Energie magiczne. To mogą być artefakty, pigułki czy zaawansowane urządzenia. Ważne, że obecność magii umożliwia duże przyspieszenie czasu, ale kosztem Skażenia.

Czyli skupmy się wpierw na Torze Skażenia.

Zwykłe ludzkie postacie nie będące magami mają zwykle Tor Skażenia o długości 4:

Wartość Toru	Znaczenie Toru
0: Czysty	nie jest Dotknięty Magią.
1: Lekko Skażony	Czuje się nie najlepiej, ale jeszcze nie ma konsekwencji mechanicznych. Może wymiotuje, może coś.
2: Skażony	Jest Osłabiony (ogólny Malus) oraz ma +3 Ob do wszystkich testów; jeśli wypadnie Ob, zachowa się zgodnie z wpływającą nań Energią.
3: Ciężko Skażony	Dwa Malusy do wszystkich testów oraz +5 Ob do wszystkich testów jak powyżej.
4: Trwała Zmiana	Poza wszystkim powyżej postać ulega trwałej zmianie w jakiś sposób zgodnie z wpływającą nań Energią.

Teraz, powyższy Tor nie jest liniowy. To nie jest tak, że dwie instancje Lekkiego Skażenia przesuną postać Czystą na poziom Skażony. Można powiedzieć, że wchodzenie na następny poziom jest coraz trudniejsze.

Czemu o tym piszę? Bo magia pozwala na szybkie i w miarę bezproblemowe konwertowanie (niektórych) Kanałów obrażeń:

Oryginalne obrażenia	Co się dzieje z perspektywy magii	Wynik - nowe obrażenia
Złamana Ręka (Fizyczny)	Używając Exemplis ręka wraca do oryginalnej formy	Postać zostaje Lekko Skażona lub Skażona
Ciężka Rana Brzucha (Fizyczny)	Używając Sempitus stabilizujemy nieszczęśnika i Praecis doprowadzamy go do możliwości działania	Postać zostaje Skażona lub Ciężko Skażona
Panika, całkowite rozbicie psychiczne (Mentalny)	Alucis stabilizuje umysł i prowadzi nieszczęśnika do możliwego działania	Postać zostaje Lekko Skażona, ale dostaje też Tag Rozkojarzony

Widzicie, co się dzieje. Dzięki magii jesteśmy w stanie skonwertować obrażenia jednego Kanału w kanał magiczny. Nie jest przypadkiem, że nie da się łatwo i bezboleśnie pozbyć Skażenia magicznego na sesji; to zawsze wymaga czasu i unikania pola magicznego.

Co bardzo ważne - Trwałe Zmiany Magiczne są niemożliwe do naprawy. Nie da się, po prostu. Zmienił się Wzór (natura, rdzeń) danej osoby. Więc tu trzeba poważnie uważać. Wszystko da się skonwertować, nie wszystko warto a już na pewno nie wszystko powinno się konwertować.

Wiedząc powyższe, przejdźmy teraz do tego, jak radzić sobie z ranami bez użycia magii.

4.3. Konwersja Kanałów bez magii #

To nie jest tak, że tylko magia pozwala nam na konwersję Kanałów. Weźmy przykład Janka, który zbliżał się do granicy paniki.

Niech Janek weźmie bardzo silne środki psychotropowe, coś w stylu Neuronull. Jego poziom Zatrucia od razu wzrośnie, ale staje się bardzo odporny na panikę; praktycznie ataki Kanału Mentalnego pod kątem emocji go nie dotykają. Więc jeśli Gracze mają dobre pomysły i świat to zapewnia, można pozwolić też na konwersję bez magii.

Ważne, by nic nie było za darmo.

4.4. Rany mogą być maskowane - nie każda rana przeszkadza #

Ostatnio Stefan miał pecha (niespodzianka).

W mieście doszło do katastrofy, budynek się zapadł. Stefan, niestety, złamał lewą rękę. Nie ma dostępu do magii, ale jest jednym z pierwszych na miejscu katastrofy. Co robić?

Jaki cel chcemy osiągnąć	Jaki środek wykorzystać	Efekt mechaniczny
Nieważne czy Stefanowi będzie lepiej czy nie, ważne by teraz działał skutecznie	Stymulanty bojowe i uśmierzacze bólu	Rana dalej jest aktywna, ręka dalej nie działa, każde użycie ręki (lub mięśni całego ciała) dostają dodatkowe 3 Oz reprezentujące kolejne uszkodzenia ręki. Ale - jeśli Stefan nie używa lewej ręki i jest ostrożny, może działać i pomagać innym.
Nieważne czy Stefanowi będzie lepiej czy nie, ważne by teraz działał skutecznie	Serwopancerz w konfiguracji osłony lewej ręki	Rana dalej jest aktywna, ręka dalej nie działa, serwopancerz działa może na 30% mocy. Ale patrząc jaką siłę i wydajność ma serwopancerz, Stefan może pomagać ludziom skuteczniej niż zdrowy człowiek bez serwopancerza. A TAI na pokładzie serwopancerza nie pozwoli Stefanowi zrobić sobie krzywdy (chyba, że nie ma innego wyjścia)
Ludzie dookoła sobie poradzą; Stefan też potrzebuje pomocy	Lekarz, usztywnienie, odpoczynek i pianka lecznicza	Tymczasowo Stefan ma unieruchomioną rękę ze wszystkimi konsekwencjami, ale po dwóch tygodniach Stefan będzie jak nowy.

Innymi słowy - w zależności od celu i desperacji obecnych na sesji, możemy wykorzystać różne formy maskowania rany. Dzięki temu mimo, że postać ma ranę, może działać tak, jakby nie było to coś postać paraliżującego i uniemożliwiającego jej ruchy.

Jednocześnie, jak widzicie, Konwencja podstawowa wspiera podejście "wszystko zajmuje pewien czas" i "nie ma niczego za darmo". Zamaskowane rany dalej są ranami. W końcu w tej kołdrze będzie za dużo dziur; nie będzie już możliwości działać dalej.

4.5. Tory i Liczniki potencjalnie mogą zostać zregenerowane #

Nie każdy Tor i nie każdy Licznik, ale bardzo często Tor czy Licznik można obniżyć w odpowiedni sposób.

Przykładowo, były rozpuszczane plotki przeciwko Stefanowi. Przyjaciele Stefana postanowili rozpuszczać plotki wspierające Stefana a nawet zrobili potężną kampanię reklamową, co przesunęło Tor z wartości '4' na wartość '2'.

Lub postaciom kończy się amunicja, ale postacie znalazły skład i zdecydowały się przeładować i zabrać amunicję ze sobą. Licznik Zużycia Amunicji wrócił do pełnej wartości.

Więc jeśli Gracze mają pomysły jak można Tor czy Licznik zregenerować i ma to sens w fikcji, czemu nie?

Ale znowu - albo to jest powiązane z testem, albo to jest powiązane z poświęceniem czegoś innego. Nic za darmo. Chyba, że w fikcji akurat to powinno być za darmo bo nic innego nie ma sensu. W takim wypadku tak, za darmo :-).

4.6. Regeneracja ran to nie osobna mechanika a modelowanie fikcji - jak wszystko inne w EZ #

W EZ nie ma konkretnej mechaniki regeneracji i leczenia tak samo jak nie ma np. mechaniki rysowania kotów.

EZ zakłada modelowanie fikcji używając określonych komponentów dostarczanych przez Świat, Konwencję i konkretną modelowaną fikcję.

5. Poszerzając, o zarządzaniu stanem #

5.1. Te same techniki są technikami zarządzania KAŻDYM stanem #

Do tej pory skupialiśmy się na modelowaniu stanu postaci, ale dokładnie te same techniki pomagają w każdym modelowaniu stanu.

• Modelowanie stanu grupy osób
• Modelowanie stanu świata, sesji, sceny
• Modelowanie stanu lokalizacji

Zacznę od przykładów, potem pokażę poszerzenie detali w formie Dziedziczenia Stanu. Pamiętajcie, że cały czas działamy używając tych samych narzędzi - Tag, Licznik, Tor. Analogicznie do technik wcześniej.

5.2. Kilka przykładów #

Proste przykłady widzieliście wcześniej. Tu pokazuję złożone przykłady, by pokazać jak bardzo da się modelować złożoność, jeśli jest to Wam potrzebne:

Widzicie. Da się zamodelować bardzo różne rzeczy nakładając te same mechanizmy zarządzania stanem na:

• Sesję: Agenda przeciwnika, ograniczenie czasowe...
• Scenę: Specyfika lokalizacji lub otoczenia ("forteca się rozpada", "biohazard", "wroga publiczność")...
• Obiekt: Osobę, przedmiot, grupę...

5.3. Zarządzanie złożonością przez Dziedziczenie Tagów #

5.3.1. Problem #

Wyobraźcie sobie, że próbujecie opanować 10 odmiennych NPCów i 7 odmiennych Lokalizacji. Jest to upiornie trudne; zaczniecie się najpewniej gubić.

Szczęśliwie, mamy narzędzia pomagające sobie z tym poradzić.

Zacznijmy od czegoś prostego.

5.3.2. Burgrump, krasnoludzki czarodziej w fantasy #

Weźmy postać w fantasy. Nazwijmy ją Burgrump. Niech ta postać jest krasnoludem. Co wiemy na temat Burgrumpa?

• Niski
• Najpewniej lubi alkohol
• Jowialny, głośny, skory do bitki

Słowo "krasnolud" to Stereotyp; jest to znany wszystkim koncept niosący serię znaczeń. Jeśli chcecie formalnej definicji, jest tutaj: (Stereotyp w językoznawstwie).

A teraz dodajmy do Burgumpa dodatkowy komponent. Burgump nie jest krasnoludem, jest krasnoludzkim czarodziejem.

Czyli Burgump ma następujące Tagi:

• krasnolud -> Niski
• krasnolud -> Najpewniej lubi alkohol
• krasnolud -> Jowialny, głośny, skory do bitki
• czarodziej -> Umie czytać i rzucać zaklęcia
• czarodziej -> Wie dużo rzeczy o runach i magii

Czyli Burgump dostaje cechy i własności zarówno po Krasnoludzie jak i po Czarodzieju. Burgump dziedziczy Tagi po obu Rodzicach. Jest specjalizacją dwóch abstrakcji, mówiąc bardziej formalnie.

Wykorzystajmy te cechy dalej.

5.3.3. Kasia, savarańska advancerka z Neikatis #

Mamy zbiór komponentów Świata EZ, do których możemy się odwołać (poniżej pewne uproszczenia):

I wykorzystując zasady dziedziczenia, możemy złożyć Kasię. Niech Kasia jest savaranką z Neikatis, pracującą jako Advancer:

Czyli załóżmy, że Kasia jest odcięta gdzieś w jakiejś jaskini po burzy piaskowej na Neikatis.

• Jako savaranka przywykła do samotności, ciszy, oszczędności energii i skrajnych warunków.
• Jako mieszkanka Neikatis wie co robić i jest do tego przygotowana.
• Jako Advancer świetnie działa w trudnym terenie i odcięta od innych.

Kasia będzie dużo lepsza w tych warunkach niż ktoś o innych parametrach niż ona.

Widzicie, jak Dziedziczenie pomaga w określeniu sił i zarządzania stanem przy założeniu że znamy Stereotypy świata?

5.3.4. Zarządzanie grupą ludzi o cechach wspólnych (gang, oddział...) #

Pamiętacie ten smutny przypadek:

"Oddział jest w dżungli, nie do końca mają zapasy jedzenia i picia. Są ścigani przez różnego rodzaju potwory. Muszą być ciągle ostrożni i jeszcze radzić sobie z malejącym morale by nie oszaleć."

Chcemy mieć 5 NPCów. Jak to zrobić, by nie oszaleć i się nie pogubić?

Znowu, korzystamy z Dziedziczenia.

Załóżmy, że nasz oddział jest elitarną grupą saperów:

• Oddział
  • Saperzy, z inżynierskim sprzętem
  • Przywykli do trudnych warunków
  • Mniej strzelania, więcej budowania mostów i okopów
  • Elita, najlepsi z najlepszych

Teraz nakładam na ten oddział Tagi Tymczasowe / Statusy:

• Oddział
  • Saperzy, z inżynierskim sprzętem
  • Przywykli do trudnych warunków
  • Mniej strzelania, więcej budowania mostów i okopów
  • Elita
• Statusy (Tagi Tymczasowe)
  • "Mało jedzenia i picia", "Wiecznie ostrożni i zagrożeni", "Niewyspani, malaria itp."
  • kończy się amunicja, kończą się zapasy
  • Licznik Morale spada

I teraz zróbmy pięć przykładowych postaci do tego oddziału:

Imię postaci	Unikalne Tagi, wyjątkowość tej postaci
Adam	Cichy, porusza się jak duch
Basia	Nerwowa, bawi się nożem, agresywna
Cyprian	Zimna krew, gardzi słabością, duma z Oddziału
Daria	Najlepsza konstruktorka, wycofana, kocha maszyny
Edwin	Dusza zespołu, nieskończenie dobry humor, mistrz gotowania

Popatrzcie. Wykorzystując zasady Dziedziczenia, umiecie wyobrazić sobie te postacie bez żadnego problemu.

• Basia pęknie pierwsza. Nie na "strach", na "agresję". Cyprian wyśmieje, bo "jesteśmy lepsi niż to!". Edwin będzie próbował deeskalować.
• Daria spróbuje zabezpieczyć pozycję czym się da. Adam na pewno będzie skupiał się na zwiadach.

WIDZICIE te postacie? Wszyscy są saperami, wszyscy umieją radzić sobie pod stresem, są hiperkompetentni. Każda postać jest wyczerpana i ma mało zapasów. A jednak są unikalni i łatwo nimi grać.

Dziedziczenie diametralnie pomaga w zarządzaniu stanem grup i budowaniu unikalnych jednostek w tych grupach.

5.3.5. Zarządzanie stanem sceny #

To też jest proste, jeśli rozumiemy kontekst sceny.

Np, poniżej ilustracja sytuacji "W ciemną, deszczową noc, na opuszczonym placu budowy postacie Graczy szukały pojedynczego uciekiniera...":

Zauważcie, że jeśli rozumiemy co z perspektywy akcji "poszukiwanie uciekiniera" oznaczają koncepty "ciemna, deszczowa noc" oraz "opuszczony plac budowy" to potrafimy łatwo znaleźć Malusy. Jeśli to jeszcze "rozległy" plac budowy - to dodatkowe Malusy.

To może być nawet Konflikt natury Heroicznej. Bo znaleźć jednego spanikowanego kolesia bez światła w takich warunkach terenowych to jest... niezłe osiągnięcie. Oczekiwałbym bardzo dobrej definicji akcji ze strony Graczy (jak to chcą zrobić).

5.4. Pamiętajcie, że podniesienie złożoności zwiększa koszt kognitywny; używajcie z rozwagą #

Pamiętajcie - to narzędzie jest POTĘŻNE, pozwoli Wam zamodelować wszystko. Ale ile więcej dodajecie do modelu i im więcej chcecie kontrolować, tym wolniejsza będzie sesja i tym więcej musicie "zapłacić" z perspektywy kosztu kognitywnego MG na sesji. Dlatego rekomenduję, żebyście modelowali to, co jest Wam potrzebne i TYLKO to. Uprośćcie do minimum.

Ja na sesji mam zwykle 1-4 Tory / Liczniki oraz do 15 NPCów podzielonych na 2-3 Frakcje i 2-3 Lokalizacje, z wielopoziomowymi hierarchiami Dziedziczenia. To jest mój zakres możliwości bez spowolnienia sesji - a ja mam już wprawę w zarządzaniu stanem sesji. Więc wiecie. Nie przesadzajcie, bo po co?

Plus, to zwiększa czas przygotowania. W końcu zrobię listę Komponentów które możecie po prostu "brać" jak są, ale jeszcze ich nie mam.

6. Podsumowanie #

Całość dokumentu można podsumować tak:

• Modelowanie to upraszczanie rzeczywistości usuwające nieistotne szczegóły i zostawiające jedynie te aspekty rzeczywistości które są kluczowe dla danego celu.
  • Wchodzimy w tylko takie detale jakie są nam potrzebne i w żadne inne.
  • Niekoniecznie wszystko, co pokazałem w tym dokumencie jest dla Was ważne. Zależy od interesujących Was sesji.
  • Modelowanie musi uwzględniać Świat, Konwencję i ogólnie rozumianą fikcję jaką chcecie zobaczyć na sesji.
  • Kluczową zasadą systemu jest modelowanie w sposób "wystarczająco dobry" a nie "perfekcyjny".
    • Mechaniki mają wspierać narrację i opowieść a nie komplikować rozgrywkę niepotrzebnie.
• Mechanizmy modelowania stanu w EZ to: Tagi, Liczniki i Tory
  • Tagi reprezentują proste, binarne statusy (np. "jest ranny" / "przełamany pancerz na plecach" / "spanikowany").
  • Liczniki pozwalają mierzyć postęp w kierunku wydarzenia (np. "3 trafienia do dehermetyzacji").
  • Tory wprowadzają eskalację i gradację stanu (np. od "lekko zestresowany" do "panika").
• Dzięki Dziedziczeniu Stanu da się modelować byty Pierwotne i łatwo kontrolować stan bytów Pochodnych.
  • Np. "Savarańska Neikatiańska Advancerka" niesie ogromne stężenie Znaczeń i Tagów, jeśli rozumiecie Stereotypy świata.
• Obrażenia mają pięć Kanałów: Fizyczne, Mentalne, Społeczne, Magiczne i Zasobowe.
• Regeneracja jest nierozerwalnie związana z fikcją, ale nie jest "za darmo". Zawsze trzeba zapłacić.
  • Regeneracja jest:
    • formą konwersji (np. "złamana ręka" w "Skażenie magiczne" czy "panika" w "zatrucie psychotropami")
    • kosztowna, wymaga zasobów i czasu (np. "dwa tygodnie usztywnienia")
  • Postać może działać bez regeneracji maskując ranę, np. używając serwopancerza.

Jak widzicie, nie potrzeba punktów życia; HPki to jest dość nudna abstrakcja. Ale jeśli Wam na niej zależy, zróbcie z punktów życia Liczniki ;-).