Komponenty Opowieści

Zasoby, ograniczone #

Opis #

1. Ogólny opis #

Z pewnych przyczyn mamy silnie ograniczone zasoby NIE w kontekście misji survivalowej lub izolacji.

Sytuacja, w której postacie muszą działać w kontekście bardzo ograniczonych zasobów, niekoniecznie będąc w bezpośrednej sytuacji survivalowej. Ograniczenia mogą wynikać z przyczyn politycznych, technicznych lub społecznych, które sprawiają, że zasoby są trudno dostępne, reglamentowane lub pod ścisłą kontrolą.

Kluczowe są tutaj umiejętne gospodarowanie zasobami, presja czasu oraz nieustanne próby odzyskania lub pozyskania dostępu do niezbędnych środków. Każdy błąd lub nieostrożność może prowadzić do dalszych ograniczeń lub niemożności wykonania misji. Elementy planowania, improwizacji oraz podejmowanie decyzji o priorytetach.

2. Przykłady w fikcji #

Frostpunk (gra): Pozyskiwanie zasobów i przekierowywanie ich tam, gdzie pomożesz ludziom lub przetrwasz dzień więcej.
This War of Mine (gra): Pozyskiwanie zasobów i trudne decyzje moralne pod kątem zarządzania nimi - pomożesz innym? Zabierzesz słabszym? Itp.
"The Expanse": Konflikt o wodę i powietrze na stacjach kosmicznych. Walka o dostęp do niezbędnych surowców staje się centralnym punktem intryg i problemów.
"Mad Max": Braki w zasobach (paliwo, woda) stanowią główny motyw napędzający akcję filmu, ukazując desperacką walkę o ich zdobycie.
"Battlestar Galactica": Flota ocalałych musi zarządzać ograniczonymi zasobami na statkach, od paliwa po żywność, nie mając możliwości łatwego ich uzupełnienia.

Co istotne, to poniżej nie pasuje do tego Motywu:

"Marsjanin": Mark przeżywa w trybie survivalowym; ograniczone zasoby technologiczne i wsparcie polityczne ziemskiej misji są kluczowe dla jego ocalenia.
- nie pasuje, bo chodzi o przetrwanie W TRUDNYM ŚRODOWISKU w trybie survivalowym JEDNOSTKI a nie o odcięcie od zasobów i próbę radzenia sobie tym, co masz JAKO GRUPA.

3. Mroczne Serce #

3.1. Głód (Hunger) #

Strach i Ostrożność: czy wystarczy nam zasobów? Czy damy radę wykonać misję? Czy przetrwamy?
Dążenie do maksymalizacji wydajności dostępnych zasobów, często kosztem etyki, bezpieczeństwa.
Walka o przetrwanie systemów, maszyn i organizacji, które nie mają pełnego dostępu do swoich środków.
Pragnienie kontroli nad tym, co pozostało, nawet za cenę wewnętrznych konfliktów i sabotażu.
Poszukiwanie alternatywnych dróg pozyskania zasobów, nawet jeśli wiąże się to z niebezpieczeństwem lub łamaniem prawa.

3.2. Ofiara (Victim) #

Utrata autonomii: Ograniczone zasoby zmuszają ludzi lub organizacje do podporządkowania się innym podmiotom w zamian za dostęp do niezbędnych środków.
Rezygnacja z misji lub celów: Brak zasobów wymusza rezygnację z planów, marzeń, a nawet wartości, które były ważne wcześniej.
Fizyczne i psychiczne wycieńczenie: Stałe ograniczenia wpływają na morale, zdrowie i efektywność zespołów.
Koszt dla relacji: Konieczność wyboru, komu przydzielić ograniczone zasoby, prowadzi do załamań relacji, nieporozumień i zdrad.

4. Jak wykorzystać ten Motyw #

4.1. Co Chcesz Osiągnąć #

Jeśli Motyw dotyczy Graczy, Twoim celem jest wywołanie poczucia, że musimy zdobyć zasoby i nimi gospodarować, bo inaczej nie uda się przetrwać lub wygrać.
Jeśli Motyw dotyczy NPC, Twoim celem jest pokazanie jak brak zasobów wyniszcza grupy społeczne, zaufanie, przyjaźnie. To problem techniczny, psychologiczny i polityczny.
Pokaż, jak decyzje podejmowane w obliczu ograniczonych zasobów mogą prowadzić do podziałów i napięć.
Eksploruj dylematy moralne związane z redystrybucją zasobów: Kto zasługuje na więcej? Jakie koszty są akceptowalne?
Wykaż, jak błędy w zarządzaniu zasobami mogą mieć poważne konsekwencje; czy potrzebny nam bardziej efektywna i bezduszna strategia? Czy ludzie co dowodzą sobie poradzą?
Pokaż konieczność oszczędzania, improwizacji i znajdowania alternatywnych źródeł. I koszt ich wykorzystania i pozyskania.

4.2. Default Future #

Sytuacja będzie się pogarszać. Systemy i maszyny zaczną się psuć, morale spadnie, a działania staną się coraz mniej efektywne.
Nie będzie amunicji, paliwa, możliwości naprawy pojazdów - ogólnie, przestaniemy mieć dostęp do sprawnych zasobów.
Alternatywne próby pozyskania zasobów prowadzą do niebezpiecznych kompromisów lub współpracy z niepewnymi sojusznikami.
Czasami jakaś organizacja upadnie; przejęta przez inną, podbita lub skonsumowana.

4.3. W tym Motywie warto eksplorować ideę #

Ekonomia niedoboru (scarcity economy): Jak zarządzać zasobami w sytuacji, gdy ich ilość jest ograniczona, a potrzeby stale rosną?
Polityka zasobów: Kto decyduje, jak dzielić zasoby? Jakie napięcia mogą powstać w wyniku nierównej redystrybucji?
Ekonomia wojny, ekonomia pokoju: Czy wymienić przywódców na groźniejsze jastrzębie, czy pozwolić dowodzić ludziom o dobrym sercu?
Etyczne dylematy: Jakie są moralne koszty działań pozyskujących zasoby? Życie, reputacja, etyka?
Serce vs odstraszanie: Jak traktować osoby, które łamią reglamentację zasobów? Jeśli surowo, krzywdzisz potencjalnie osoby ratujące rodziny. Jeśli łagodnie, zachęcasz innych.
Co priorytetyzujemy: Jeśli nie da się wykonać całości misji, na czym się skupisz?

4.4. W ramach tego Motywu podkreśl i graj następującymi komponentami #

Bezwzględnie wykorzystuj Porażki mechaniczne (krzyżyki) do redukcji zasobów Graczy lub zaprzyjaźnionych grup.
Konflikty o zasoby między postaciami lub organizacjami.
Presja czasowa: Zasoby się kończą, a ich uzupełnienie staje się pilną potrzebą jeśli organizacja ma nadal działać.
Personalne vs grupowe priorytety: co jest ważniejsze - indywidualne potrzeby (np. ratując kogoś bliskiego) czy długoterminowe cele Grupy. I wynikające z tego konflikty.
Techniczne awarie: Przykłady, jak braki w zasobach prowadzą do problemów technicznych (np. niedobór części zamiennych).
Buntownicy: Osoby obchodzące ograniczenia nałożone przez organizacje kontrolujące zasoby (np. przemycanie, sabotowanie systemów).
Niekonwencjonalne rozwiązania: Czasem jakaś nienaturalna amalgamacja magii z technologią, czasem improwizacja czy np. praca z otwartym reaktorem - wszyscy zginiemy, ale jeszcze NIE DZIŚ.
Wewnętrzne rozłamy: Liderzy podejmują trudne decyzje krzywdzące kogoś, mamy też osoby które uważają że inna strategia jest lepsza i one podnoszą bunt...
Ratowanie siebie kosztem innych: zdrady, próby chomikowania zasobów...
Kompromisy moralne: Czy oszczędzić zasoby, poświęcając jednostki? Zignorować zasady etyczne, ale przetrwać / wykonać misję?
Presja na przywództwo: Ci, co mają dostęp do zasobów lub są kluczowe w zarządzaniu zasobami uzyskują większą władzę i wpływy. Skorzystają z tego?

5. Sterowanie Motywem na sesji #

5.1. W ramach tego Motywu wykorzystaj konflikty pomiędzy #

Priorytety indywidualne a grupowe: Ratowanie bliskiej osoby czy kontynuacja misji dla dobra wszystkich?
Priorytety a zasoby: Do różnych działań potrzebne są różne zasoby. Które pozyskać? Które cele poddać?
Zwycięstwo a etyka: Niewolnictwo jest ok? Zmuszanie innych do czegoś? Wysyłanie dzieci do pracy w kopalni? A groźna amalgamacja magii z technologią? Krwawe ofiary z ludzi?
Grupa a egoizm: Czy jedna osoba może poświęcać więcej niż inne? Czy można odebrać komuś więcej? Czy ktoś weźmie więcej dla siebie niż musi?
Walka o władzę i zasoby: Kto ma kontrolować ograniczone zasoby? Kto ma prawo redystrybuować i decydować - i jak bardzo? Czy ktoś zagarnia więcej władzy?
Ryzyko a zysk: Jak niebezpieczne operacje zaryzykujemy w celu pozyskania zasobów?

5.2. Elementy i części składowe takiego Motywu #

Reglamentacja zasobów: Wszystko, co było powszechnie dostępne, teraz staje się ściśle kontrolowane.
Awaryjne naprawy krótkoterminowe: Bardziej naprawiamy, by działało teraz niż na stałe. Nie ma czym naprawić i odbudować.
Napięcia w grupie: Nierówna dystrybucja zasobów lub różne poglądy na temat priorytetów prowadzą do konfliktów i podziałów.
Przemycanie zasobów: Próby pozyskania materiałów i zasobów w inny sposób; czym zapłacisz?
Czarny rynek: Ukryty, drugi obieg materiałów i zasobów kontrolowany przez rosnące w siłę grupy przestępcze.
Poświęcenie innych: Niektóre osoby mogą być zmuszone do poświęceń, aby reszta grupy mogła przetrwać.
Choroby, rany i uszkodzenia: Rzeczy, które normalnie byłyby naprawiane (np. choroby, rany) nie są. Trzeba oszczędzać.
Zamienniki: Zamiast używać wszystkiego prawidłowo wykorzystywane są często gorsze, lokalne lub anomalne zamienniki sprzętu, leków itp.
Mroczne decyzje: np. wykorzystanie dzieci do zdobycia zasobów, handel ludźmi, współpraca z Syndykatem...
Osoby, które działają na własną rękę: mogą działać dla dobra grupy nie akceptując metod, albo działać dla swojego dobra kosztem innych.

5.3. Objawy Tego Motywu #

Narastające napięcie: Kiedy zasoby się kurczą, postacie zaczynają podejmować desperackie działania, by zdobyć lub oszczędzać.
Ludzie mniej pomagają innym i bardziej oszczędzają swoje zasoby.
Ludzie sprzedają / pozbywają się rzeczy, których nie chcieliby; wchodzą w bardziej niekorzystne układy.
Ludzie pozyskują rzeczy kosztem innych ludzi.
Techniczne problemy stają się codziennością: Z powodu braków materiałowych i zasobów, bohaterowie muszą radzić sobie z częstymi awariami i problemami technicznymi.
Eskalacja konfliktów: W miarę jak zasoby stają się coraz bardziej ograniczone, pojawiają się wewnętrzne walki o władzę i wpływy w grupie.
Zmiana zachowania: Ludzie, którzy wcześniej zachowywali się racjonalnie, zaczynają podejmować impulsywne decyzje z powodu narastającego stresu związanego z brakiem zasobów.
Ludzie patrzą na innych ludzi "a co on ma", "a skąd on to ma" itp.
Część rzeczy, które normalnie byłyby zrobione nie zostają zrobione. Decyzje nie są podjęte.

5.4. Przykłady wykorzystania na sesji #

Polityczna blokada; embargo: Blokada surowcowa nałożona przez inne frakcje. Negocjowanie dostępu do zasobów, dyplomacja, przemyt, lub ryzyko złamania blokady. Polityczne konsekwencje.
Awarie systemów: Brak dostępu do części zamiennych lub materiałów prowadzi do awarii w sytuacji stresowej. Trzeba improwizować z tym, co mają, aby naprawić krytyczne systemy i doprowadzić misję do końca.
Czarny rynek: Dostęp do zasobów można uzyskać tylko przez nielegalne metody. Wejść w sojusz z podejrzanymi postaciami, handlować na czarnym rynku?
Egoista: Ktoś decyduje się ukraść lub zarezerwować zasoby dla siebie, ignorując dobro innych. Robi to dla siebie czy np. dla chorej osoby? I jak to wykryć i ukarać?
Zamienniki: Brak kluczowych zasobów zmusza do eksperymentowania z zamiennikami, często półmagicznymi / niszczącymi sprzęt długoterminowo.
Priorytety: Komu przydzielić ograniczone zasoby? Leczenie rannego członka załogi, naprawa kluczowej technologii, albo oszczędzenie zasobów na później?
Wewnętrzna rebelia: Wiara, że ktoś inny przyniesie zasoby i sprawi, że będzie lepiej.
Mroczna Technologia: Wykorzystywanie mrocznych eksperymentów, magitech itp. Zwrócenie się w mroczne obszary, by przetrwać. Czy dowódca wyjdzie z tego dalej będąc człowiekiem?